HİNDİSTAN’DA ÇİFTÇİ PROTESTOLARI: NELER OLUYOR?

 

Nüfusunun yüzde 58’inin tarım ile uğraştığı, yaklaşık 263 milyon kişinin doğrudan tarımla ve geri kalanının da tarımla bağlantılı küçük sanayilerde veya mevsimlik işçi olarak çalıştığı Hindistan’da, Hindistan parlamentosu tarafından Eylül 2020’de geçirilen üç tarım yasası altı aydır binlerce çiftçi tarafından protesto ediliyor. Peki çiftçilerin geri çekilmesini istediği yasalar neleri içeriyor? 

Hindistan nüfusunun yüzde 58’i tarımla uğraşıyor, hayatını topraktan kazanıyor. Fotoğraf: Rawpixel

Hindistan’da altı aydır süren protestolar, Yeni Delhi sınırlarında yer alan Singhu, Tikri ve Gazipur’da kamp kuran, çoğunluğu Pencap ve Haryana eyaletlerinden gelen binlerce çiftçi tarafından düzenleniyorlar. Protestocu çiftçilere 32 çiftçi ve işçi sendikası destek veriyor. Kamplarda gece gündüz çalışan topluluk mutfakları, açık kütüphaneler ve sağlık hizmetleri bulunurken, siyasi ve kültürel etkinlikler de gerçekleştiriliyor. (Raja, 2020)  (Bahl, 2021) (Express, 2021)

Ocak 2021’de Hindistan Yüksek Mahkemesi, avukatlarından “yaşlıları ve kadınları protestoları terk etmeye ikna etmelerini” istedi. Bu hafta uluslararası Time dergisine de kapak konusu olan Hindistan’ın kadın çiftçileri, protestodan vazgeçirilmek istemelerine ise şu cevabı verdiler: “Neden geri dönecekmişiz? Bu sadece erkeklerin protestosu değil. Bizler de erkeklerin yanında tarlalarda çalışıyoruz. Biz çiftçi değilsek ya kimiz?” [1]

 

Hindistan’daki çiftçi protestolarına katılan kadın çiftçiler bu hafta Time dergisine de kapak konusu oldular.

Çiftçilerin karşı çıktığı yasalar neler içeriyor?

Tarımdaki devlet denetimini ortadan kaldırarak Hindistan tarım sektörünün yerli ve yabancı büyük şirketlere açılmasını hızlandıran yasalar, özellikle topraksız ve küçük ölçekli çiftçileri etkiliyor. Tartışmalı üç yasadan biri Çiftçilerin Fiyat Güvencesi ve Çiftlik Hizmetleri Sözleşmesi. Yasaya göre tarımsal işletme firmaları ve perakende süpermarket zincirleri tarımsal ürünlerin üretimi, fiyatlandırması ve satın alınması için küçük çiftliklerle ön sözleşme yapabilecek. Tarımsal işletme firmaları veya perakende süpermarket zincirlerinin küçük üreticiyle anlaşma yapacak olması fikri iyi gibi görünse de aslında piyasanın büyük aktörlerinin kendi lehine belirleyecekleri adil olmayan fiyatlandırma stratejileri, ürünlerini depolama alanına sahip olmadığı için acilen satmak zorunda olan çiftçilerin daha da yoksullaşması ve bu şirketlere mecbur olmaları anlamına geliyor (Raja, 2020).

Protestolara aktivistler de katılıyor. Fotoğraf: Kanishka Sonthalia, TIME.

Bir diğer yasa ise tarımda devlet tarafından verilen asgari destek fiyatlarının kaldırılmasını içeriyor. Böylelikle çiftçiler şirketlerin kucağına itilmiş oluyor. Şirketler tarafından belirlenecek fiyatlara mecbur bırakılan çiftçiler geçim zorlukları yaşadıklarında çiftliklerini satmak zorunda kalacaklar. Burada bir de büyüklüğü bir hektardan az olan çiftlik arazilerinin kiralanalarak büyük çiftliklere dönüşümüne izin veren yasa karşımıza çıkıyor.  Bu arazileri satın alma gücü olanlar ise yine büyük ölçekli yerli ve yabancı şirketler oluyor.

Hali hazırda yaklaşık yüzde 65’i borçlu olan Pencaplı çiftçiler için bu yasalar adeta birer ölüm fermanı. (Bahl, 2021). Ürettiği ürünün güvencesi ellerinden alınan, yoksullaşarak topraklarını büyük şirketlere satmak zorunda kalan çiftçiler, büyük çiftliklerde çalışmaya ya da sanayi kollarında işçi olmaya mecbur bırakılıyorlar.

Altı aydır süren bu protestolarda neler mi olmadı? Kasım ayının sonlarına doğru başkenti işgal edip kamplar kuran Hintli çiftçi ve işçiler, Aralık ayında Başbakan Narendra Modi’ye taleplerini kanlarıyla yazdıkları mektuplarla ilettiler. Mektuplarda, “Bu mektubu kanımızla yazıyoruz. Siz ülkemizin oylarımızla seçilmiş başbakanısınız. Bu üç yasanın geçirilmesiyle çiftçiler ihanete uğradı. Sizden bu yasaların feshedilmesini istiyoruz”, “Yasayı iptal edin”, “Bu yasaları reddediyoruz” ifadeleri yer alıyordu (Anonim, 2020). Hindistan anayasasının kabulünün kutlandığı 26 Ocak Cumhuriyet Bayramı’nda Delhi’nin simgesi Kızıl Kale’ye traktörler eşliğinde girdiler. Kızıl Kale traktör eylemi ardından Rihanna, Greta Thunberg, Jamie Margolin gibi birçok sanatçı ve iklim aktivisti çiftçilerin eylemlerine destek verdiğini duyururken, dünyanın dört bir yanından “No Farmers No Food” sloganları ile destekler yağdı. (Anonim, 2021). Bu sırada protestocuların internet erişimleri engellendi, şiddetli yağmurlar nedeniyle kamplarını sel bastı (Anonim, 2021). Fakat direniş sonuçlarını aldı. Yeni Delhi yönetimi yeni tarım yasalarını uygulamayı 18 ay süre ile askıya almayı teklif etti. Yasaların komple geri çekilmesini isteyen Hintli çiftçiler erteleme önerisini 450 tarım organizasyonundan oluşan çatı kuruluş ile tekrardan gözden geçirme sözü verdi (India, 2021).

Kaynakça:

Anonim. (2020, 12 23). Hindistan’da çiftçiler Modi’ye kanlarıyla mektup yazdı: Yasaları iptal edin. Independent Türkçe: https://www.indyturk.com/node/289616/d%C3%BCnya/hindistan%E2%80%99da-%C3%A7ift%C3%A7iler-modi%E2%80%99ye-kanlar%C4%B1yla-mektup-yazd%C4%B1-yasalar%C4%B1-iptal-edin adresinden alındı

Anonim. (2021, 02 03). Açılışı Rihanna yaptı, tanınmış isimler Hintli çiftçilerin sesi oldu: “Neden bu meseleyi konuşmuyoruz?”. Independent Türkçe: https://www.indyturk.com/node/310496/d%C3%BCnya/a%C3%A7%C4%B1l%C4%B1%C5%9F%C4%B1-rihanna-yapt%C4%B1-tan%C4%B1nm%C4%B1%C5%9F-isimler-hintli-%C3%A7ift%C3%A7ilerin-sesi-oldu-neden-bu adresinden alındı

Anonim. (2021, 01 27). Hindistan’da Çiftçiler Ayaklandı: 1 ölü, 300’den Fazla Yaralı. Sözcü: https://www.sozcu.com.tr/2021/dunya/hindistanda-ciftciler-ayaklandi-1-olu-300den-fazla-yarali-6231260/ adresinden alındı

Bahl, A. (2021, 02 07). Hindistanda Tarım Kapitalizmi ve Direniş. Gazete Duvar: https://www.gazeteduvar.com.tr/hindistanda-tarim-kapitalizmi-ve-direnis-haber-1512559 adresinden alındı

Express, I. (2021, 01 12). Haftalardır Eylem Yapan Hintli Çiftçilerin İlk Kazanımı: Yüksek Mahkeme Yürütmeyi Durdurdu. Independent Türkçe: https://www.indyturk.com/node/299211/d%C3%BCnya/haftalard%C4%B1r-eylem-yapan-hintli-%C3%A7ift%C3%A7ilerin-ilk-kazan%C4%B1m%C4%B1-y%C3%BCksek-mahkeme-y%C3%BCr%C3%BCtmeyi adresinden alındı

India, T. o. (2021, 21 01). Yeni Delhi’den taviz: “Tarım yasalarını 18 ay askıya alalım”. ındependent Türkçe: https://www.indyturk.com/node/303881/d%C3%BCnya/yeni-delhiden-taviz-tar%C4%B1m-yasalar%C4%B1n%C4%B1-18-ay-ask%C4%B1ya-alal%C4%B1m adresinden alındı

Raja, D. (2020, 12 24). Yeni Tarım Yasaları Kırsal Hindistan’ı Yoksullaştıracak ve Sistemi Çökertecek. Independent Türkçe: https://www.indyturk.com/node/289711/d%C3%BCnyadan-sesler/yeni-tar%C4%B1m-yasalar%C4%B1-k%C4%B1rsal-hindistan%C4%B1-yoksulla%C5%9Ft%C4%B1racak-ve-sistemi adresinden alındı

[1] ‘I cannot be intimidated’: Time magazine cover features women leading India’s farmers’ protests https://indianexpress.com/article/lifestyle/life-style/i-cannot-be-intimidated-time-magazine-cover-features-women-leading-indias-farmers-protests-7215261/

BÜŞRA SAĞLAM

Tohumdan tabağa tüm serüvenin meraklısı. Kendine yetebilmeyi seven; ekmek, turşu, peynir ve tüm fermente dönüşümlere hayran bir kimyager aşçı, en çok da öğrenci.